Van nature zijn wij nieuwsgierige wezens. We willen weten wat er gebeurd, hoe het gebeurd en vooral waarom! In de kleuterleeftijd beginnen we met de waarom-vragen. Je kent het wel : Waarom ga je weg? Waarom moet je werken? Waarom moet je geld verdienen? Waarom moet je eten? Waarom waarom waarom…. In die periode een helpende vraag, die kinderen in staat stelt om de wereld om zich heen te snappen.
Nieuwsgierig zijn en (beweeg)redenen van jouw kind te willen weten is op zich logisch. Toch kan een waarom-vraag er voor zorgen dat jouw kind dicht klapt en ‘ik weet het niet’ antwoorden. (Weet je nog? Als een kind ‘weet ik niet’ antwoord, dan stel je de verkeerde vraag en is herformuleren een goed idee.)
Een waarom-vraag kan heel beschuldigend klinken, waardoor kinderen (en ook volwassenen!) vaak dicht klappen. Waarom heb je dat gedaan? Waarom sla jij je zusje? Waarom heb je nou nóg je schoenen niet aan? Ik ben een beelddenker, ik zie gelijk een ouder die met een vingertje naar zijn kind wijst met een fronsende wenkbrauw. Beschuldigend, hoe dúrf je dit te hebben gedaan.
Wat verwachten wij van ons kind na zo een vraag?
Stel jouzelf eens de vraag: welke reactie zou ik het liefste willen hebben, wat verwacht ik? Want is een jong kind in staat om zodanig te reflecteren dat er een goed antwoord komt op jouw waarom-vraag?
Bijvoorbeeld bij de vraag: “Waarom sla jij jouw broertje?” Welk antwoord verwacht je dan? Is het dan reëel om te verwachten dat jouw kind antwoord: “nou mama, hij pakte voor de zoveelste keer mijn auto af en mijn geduld was echt op! Ik wist niet anders te reageren dus ik sloeg”. Dat is wel wat we onze kinderen willen leren, alleen is dit niet de juiste manier.
Hoe dan wel?
Er zijn heel veel verschillende manieren om toch een antwoord te krijgen waarbij jij jouw kind helpt tot dezelfde conclusie te komen, zonder dat jouw kind dichtklapt.
Wat zou er gebeuren als je benoemt wat je ziet gebeuren “Jeetje, jij bent boos! Zo boos dat je zelfs jouw broertje slaat. Vertel eens wat er is gebeurd?”
Welke andere manier ken jij om de waarom-vraag te vermijden?